Spis treści

• Wprowadzenie
• 1. Video4Linux
• 2. Karty telewizyjne
• 3. Urządzenia do przechwytywania obrazu/urządzenia MJPEG
• 4. Kamerki USB
• 5. Telewizja cyfrowa (Linux DVB)
• 6. Aplikacje
• 7. Informacje dla programistów
• 8. Ciekawe linki

Wprowadzenie

Jedną z najdynamiczniej rozwijających się gałęzi Linuksa jest obsługa urządzeń video. Niniejszy artykuł ma na celu przedstawienie możliwości obsługi tych urządzeń oraz powstałych standardów (nie podaję więc konkretnych informacji o tym jak zainstalować nasze urządzenie video). Będziemy zatem mówić o: kartach telewizyjnych, kamerkach internetowych oraz urządzeniach do odbioru telewizji cyfrowej (DVB). Na końcu podaję informacje o najlepszych (moim zdaniem) aplikacjach oraz wiele użytecznych linków do stron związanych z tematem video.

1. Video4Linux

Video4Linux - jest to interfejs do obsługi urządzeń video, a także radia.
Niemal wszystkie sterowniki są pisane właśnie pod Video4Linux. Po raz pierwszy interfejs ten pojawił się w jądrze 2.1 jako jeden wspólny standard, który zastąpił i połączył wcześniejsze, niezależnie rozwijane, interfejsy dla radia oraz telewizji. Od tego momentu prace nad Video4Linux trwają nieprzerwanie i od jąder 2.5 możemy cieszyć się z nowego, ulepszonego standardu - Video4Linux2. Artykuł nie przedstawia różnic między tymi wersjami, dlatego podaję jedynie istotne informacje, przydatne przy instalowaniu i użytkowaniu naszych urządzeń TV. Na dzień dzisiejszy w jądrze 2.6 podstawową wersją jest Video4Linux2. Jednak wiele aplikacji, a przede wszystkim sterowników, wciąż używa poprzedniej wersji i dlatego nowy standard jest kompatybilny z poprzednim i tak jeszcze będzie przez jakiś czas. Niemniej jednak, zaleca się używanie nowego standardu. W jądrach 2.4 sterowniki nie obsługują jeszcze Video4Linux2 i dopiero w serii 2.6 pojawiają się już wersje przepisane na ten interfejs.

2. Karty telewizyjne

Większość kart TV dostępnych na polskim rynku oparta jest o chipset bt848 lub bt878. Sterowniki dla tych urządzeń są standardowo w jądrze. Możemy także ściągnąć najnowszą wersję z http://linux.bytesex.org/v4l2/bttv.html.
Wersja 0.9.x obsługuje Video4Linux2 i jest włączona do jąder serii 2.6.x, zaś do serii 2.4.x jest załączona wersja 0.7.x z obsługą Video4Linux.

Inne znane i obsługiwane standardowo przez system karty to:

• oparte o chipset saa7130/34 - obsługa Video4Linux2 ( http://linux.bytesex.org/v4l2/saa7134.html )
• oparte o chipset z rodziny conexant 2388x - obsługa Video4Linux2 (http://linux.bytesex.org/v4l2/cx88.html)

3. Urządzenia do przechwytywania obrazu/urządzenia MJPEG

Urządzenia do przechwytywania obrazu/urządzenia MJPEG:

• oparte o chipset PCI zoran-360x7 - obsługa Video4Linux2 ( http://mjpeg.sourceforge.net/driver-zoran/ )
• usbvision - obsługa Video4Linux ( http://usbvision.sourceforge.net/index.php?page=news )
• rodzina kodeków MPEG iTVC15 - obsługa Video4Linux2 ( http://ivtv.sf.net/ )

4. Kamerki USB

Na wstępie zwracam uwagę na dwie zasadnicze kwestie. Decydując się na zakup kamerki, którą będziemy chcieli użyć pod Linuksem, należy sprawdzić czy jest ona już obsługiwana. Szanse na to na ogół maleją, jeśli jest to najnowszy produkt (zwłaszcza ten oparty na nowym chipsecie). Większość urządzeń nie jest także przystosowana do pracy z Video4Linux2.

Informacje na temat konkretnego modelu znajdziemy pod adresem http://alpha.dyndns.org/ov511/cameras.html#webcams lub też http://www.qbik.ch/usb/devices/showdevcat.php?id=9.

Krótkie informacje o popularnych na polskim rynku urządzeniach:

• Creative Labs WebCam - z całej gamy tych kamerek nie wszystkie są obsługiwane. Nie ma także jednego wspólnego sterownika,
• Philips - większość obsługiwana przez sterownik pwc (standardowo w jądrze). Sterownik ten pozwala także na obsługę niektórych urządzeń firm: Askey, Creative Labs, Logitech, Samsung, Sotec i Visionite. Informacje o obsługiwanych/nieobsługiwanych modelach, nowych wersjach sterownika znajdują się w http://www.smcc.demon.nl/webcam/,
• Sony - większość obsługiwana przez sterownik ov51x (http://alpha.dyndns.org/ov511/download.html#ov51x). Standardowo w jądrze mamy obsługę przez ov511 dla urządzeń opartych na chipsecie OmniVision,
• USB IBM (Xirlink) C-it Camera - standardowo w jądrze.

5. Telewizja cyfrowa (Linux DVB)

Dynamiczny rozwój telewizji cyfrowej nie mógł oczywiście ominąć Linuksa i dzięki temu nasz system także może obsługiwać wiele urządzeń DVB (Digital Video Broadcasting).

Obecnie dostępne są trzy rodzaje kart DVB i wszystkie są obsługiwane:

• DVB-s : wyposażone w odbiornik satelitarny
• DVB-c : wyposażone w odbiornik kablowy
• DVB-t : wyposażone w odbiornik antenowy

Sterowniki do urządzeń możemy znaleźć na oficjalnej stronie projektu DVB : http://linuxtv.org/dvb/drivers.xml, jak również w jądrach od serii 2.4. Pełna lista urządzeń dostępna jest pod adresem http://linuxtv.org/download/dvb/CARDS oraz w dokumentacji jądra w katalogu "dvb".

Linux DVB jest kompatybilny z Video4Linux2, niemniej jednak Video4Linux2 nie udostępnia nam wszystkich możliwości nowej technologii, dlatego też powstał dodatkowo interfejs Linux DVB. Opis tego standardu znajdziemy pod adresem http://linuxtv.org/developer/dvbapi/dvbapi.html.

6. Aplikacje

Jedna z pierwszych i według mnie wciąż najlepszych aplikacji do oglądania telewizji to XawTV. Może nieco odstraszać wyglądem (nie używa GUI KDE czy GNOME), jednak jest to naprawdę wzorowo napisany program (przez głównego autora Video4Linux). XawTV pozwala nie tylko na oglądanie telewizji czy obrazu z kamery, bowiem jest to pakiet kilkunastu użytecznych programów. Jeżeli nie jesteśmy pewni, czy dobrze zainstalowaliśmy urządzenie video w systemie, to nie ma lepszego testu niż XawTV. Możemy sprawdzić odbiór teletekstu, radia, zobaczyć możliwości naszej karty, kamerki itp. Proste programy konsolowe wchodzące w skład XawTV to naprawdę użyteczne narzędzia i warto zwrócić na nie uwagę.

Inne ciekawe programy to:

• Zapping - odbiornik telewizji dla GNOME,
• KDETV - odbiornik telewizji dla KDE. Wcześniej znany jako kwintv,
• GnomeRadio - odbiornik radia dla GNOME,
• KRadio - odbiornik radia dla KDE
• QtRadio - odbiornik radia mojego autorstwa napisany przy użyciu biblioteki Qt.

7. Informacje dla programistów

• Interfejs Video4Linux API - http://linux.bytesex.org/v4l2/API.html
• Interfejs Video4Linux2 API - http://v4l2spec.bytesex.org/
• Interfejs Linux DVB API - http://linuxtv.org/developer/dvbapi.xml

8. Ciekawe linki

• USB pod linuxem - wiele odnośników do stron związanych z tematyką USB
• USB Devices - informacje o sterownikach dla urządzeń USB
• Video4Linux - odnośniki do stron związanych z Video4Linux - aplikacjami, sterownikami
• LinuxTV - strona poświęcona DVB, DVD

Autor: Pawel Pustelnik , 25-08-2004